Ezine’ye bağlı Kızıltepe köyünde tandır ateşinin korunda 200 yıldır imece usulüyle pekmez yapılıyor.
İl merkezine 60 kilometre uzaklıkta bulunan, tarım ve hayvancılıkla geçinen köyde, örf ve adetleri devam ettiren vatandaşlar, kış mevsiminde kullanacakları pekmezi de imece usulüyle hazırlıyor. Bağlardan toplanan üzümler köy meydanında bulunan alana getirilip tarihi mengenede sıkılıp, yapıma hazır hale getiriliyor. 7’den 70’e herkesin katılımıyla yapıma hazırlanan pekmez, zahmetli yolculuğunda tandır ateşindeki korla kıvam alıyor. Yaklaşık 3 gün gece gündüz tandır ateşinde kaynatılıp hazır hale gelebilen pekmez, köydeki yaşlıların tecrübeleriyle binlerce kez harmanlanıyor.
Koyulaşmaya başlayıp şişelenmeye hazır hale gelen pekmez, daha sonra soğutulmaya bırakılıp, soğuk kış günlerinde hem sofraları süslemeye hem de şifa niyetine tüketilmeyi bekliyor.
Kızıltepe köyü Muhtarı Nazım Çelik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, büyükşehirlerde görülmeye pek alışık olunmayan birlikteliğin köylerinde yıllardır devam ettiğini söyledi.
Buna “imece usulü” dendiğini belirten Çelik, atalarından ve dedelerinden gelen bağcılık kültürüyle bu tür pekmez yapımını devam ettirdiklerini söyledi.
Çelik, şöyle devam etti:
“Pekmez yapımı için önce bağlarımızdan üzümleri köy meydanındaki alana getirip, burada eziyoruz. Ezdikten sonra mengenelerde sıkıp adeta çamur haline getiriyoruz. Daha sonra bunu tandırda kaynatıyoruz. Daha sonra şıra hale gelmesi için dinlenmeye alıyoruz. Bu dinlenme işleminin ardından tekrar tandır ateşinde kaynatıyoruz ve pekmez hazır hale geliyor. Toplanan üzüme bağlı olarak her yıl imece usulü bir tona yakın pekmez üretiyoruz. Bazen 600, 700 kilo olabiliyor. Hasat nasıl olursa pekmezdeki verim de o kadar çok olur. Allah’ın vermiş olduğu berekete göre imece usulüyle yaptığımız bu pekmezin miktarı da artıyor.”
Çelik, unutulmaya yüz tutan birlik ve beraberliği gelecek nesillere aktarmak, imece usulü denilen olguyu devam ettirebilmek adına çocukların da bu kültürün içinde yoğrulduğunu sözlerine ekledi.
Köy sakinlerinden 69 yaşındaki Osman Çelik pekmezi çok yararlı bir besin ve doğal bir ilaç olarak bildiklerini belirtti. Çocukluğundan itibaren tandırda pekmez kaynattığını dile getiren Çelik, bunun unutulmaması için önce çocuklarına sonra da torunlarına öğrettiğini söyledi.
Seniha Çelik de pekmez yapımının zor ve meşakkatli bir iş olduğunu anlatarak, “Her işin tabii ki zorluğu var ama bu işin zorluğu el birlik olunarak hissedilmiyor. Allah bu birliğimizi birlikteliğimizi bozmasın. Köyümüzde yıllardır üretilen bu pekmez sofralarımızı süslediği gibi birlikteliğimizi de pekiştiriyor.” dedi.